Χ. ΜΙχαλακέας MD, PhD
Καρδιολόγος,
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών,
Υπεύθυνος Λιπιδαιμικού Ιατρείου Ευρωκλινικής Αθηνών
Στο πρόσφατο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC, European Sociaty of Cardiology) που έλαβε χώρα στην πόλη του Άμστερνταμ, συναντήθηκαν, όπως κάθε χρόνο, σημαντικοί επιστήμονες διαφορετικών ειδικοτήτων από όλα τα μέρη του κόσμου με ενδιαφέρον για το χώρο της προληπτικής καρδιολογίας. Οι επιστημονικές ζυμώσεις και η ανταλλαγή απόψεων και νεότερων στοιχείων με επίκεντρο τον υπολειπόμενο καρδιαγγειακό κίνδυνο ήταν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος φέτος.
Εκτός λοιπόν από την LDL («κακή») χοληστερόλη και τις νέες φαρμακευτικές επιλογές για την ελάττωσή της, στο συζήτηση έχουν προστεθεί και άλλες λιπιδαιμικές παράμετροι [τριγλυκερίδια, λιποπρωτεϊνη (α) – Lp (a), HDL-C], καθώς και δείκτες φλεγμονής [υψηλής ευαισθησίας CRP (hs CRP), ιντερλευκίνη-6 (IL-6) κλπ.].
Για την περαιτέρω ελάττωση της LDL-C, ο νεότερος αναστολέας της CETP Obicetrapib, έχει δείξει βιοχημική αποτελεσματικότητα και ασφάλεια στις μελέτες ROSE και ROSE2. Το επερχόμενο πρόγραμμα μελετών (PREVAIL, BROADWAY, BROOKLYN) έχει σχεδιαστεί με στόχο να αποδείξει κλινικό όφελος στην καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνητότητα.
Στην αναστολή της PCSK9, εκτός από τα μονοκλωνικά αντισώματα Alirocumab και Evolocumab με την τεκμηριωμένη κλινική αποτελεσματικότητα, έρχεται να προστεθεί το Inclisiran, ένα μικρό παρεμβαλόμενο RNA με αραιά δοσολογικά σχήματα (ανά εξάμηνο), για το οποίο αναμένονται αποτελέσματα καρδιαγγειακής προστασίας με τη μελέτη HORIZON.
Το Icosapent Ethyl αποτελεί μια καθαρή χημική μορφή αιθυλικού εστέρα του εικοσαπενταϊκού οξέος (ΕΡΑ) και ελαττώνει τα επίπεδα τριγλυκεριδίων ορού. Στη μελέτη REDUCE-IT το σκεύασμα αυτό πέτυχε ελάττωση του καρδιαγγειακού κινδύνου κατά 25% σε ασθενείς υψηλού κινδύνου με υπερτριγλυκεριδαιμία και επίπεδα LDL-χολ <100 mg/dL παρά τη λήψη στατίνης. Το φάρμακο θα είναι σύντομα διαθέσιμο και στη χώρα μας.
Τέλος, ανακοινώθηκε ο σχεδιασμός της μελέτης ZEUS με τον αντιφλεγμονώδη παράγοντα Ziltivekimab που αποτελεί αναστολέα της IL-6. Στη μελέτη θα φανεί αν η χορήγηση του υπό μελέτη φαρμάκου σε πάσχοντες από καρδιαγγειακή νόσο, χρόνια νεφρική νόσο και αυξημένα επίπεδα φλεγμονής οδηγεί σε ελάττωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων.
Βιβλιογραφικές Αναφορές:
1. Nicholls SJ, Ditmarsch M, Kastelein JJ, Rigby SP, Kling D, Curcio DL, Alp NJ, Davidson MH.Lipid lowering effects of the CETP inhibitor obicetrapib in combination with high-intensity statins: a randomized phase 2 trial. Nat Med. 2022 Aug;28(8):1672-1678. doi:10.1038/s41591-022-01936-7. Epub 2022 Aug 11. PMID: 35953719.
2. Ray KK, Kallend D, Leiter LA, Raal FJ, Koenig W, Jaros MJ, Schwartz GG, Landmesser U,Garcia Conde L, Wright RS; ORION-11 Investigators. Effect of inclisiran on lipids in primary prevention: the ORION-11 trial. Eur Heart J. 2022 Dec 21;43(48):5047-5057. doi:10.1093/eurheartj/ehac615. PMID: 36331315; PMCID: PMC9769955.
3. Ray KK, Raal FJ, Kallend DG, Jaros MJ, Koenig W, Leiter LA, Landmesser U, Schwartz GG,Lawrence D, Friedman A, Garcia Conde L, Wright RS; ORION Phase III investigators.
Inclisiran and cardiovascular events: a patient-level analysis of phase III trials. Eur Heart J.2023 Jan 7;44(2):129-138. doi: 10.1093/eurheartj/ehac594. PMID: 36331326; PMCID:PMC9825807.
4. Bhatt DL, Steg PG, Miller M, Brinton EA, Jacobson TA, Ketchum SB, Doyle RT Jr, Juliano RA, Jiao L, Granowitz C, Tardif JC, Ballantyne CM; REDUCE-IT Investigators. Cardiovascular Risk Reduction with Icosapent Ethyl for Hypertriglyceridemia. N Engl J Med. 2019 Jan 3;380(1):11-22. doi: 10.1056/NEJMoa1812792. Epub 2018 Nov 10. PMID: 30415628.
5. https://www.ema.europa.eu/en/documents/assessment-report/vazkepa-epar-public-assessment-report_en.pdf
6. https://classic.clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT05021835
7. Ridker PM. From RESCUE to ZEUS: will interleukin-6 inhibition with ziltivekimab prove effective for cardiovascular event reduction? Cardiovasc Res. 2021 Sep 28;117(11):e138-e140. doi: 10.1093/cvr/cvab231. PMID: 34352102; PMCID: PMC8861265.